اسرار گرده افشاني گل ها
اسرار گرده افشاني گل ها
اسرار گرده افشاني گل ها
مولف: LESDEBRAY
گردآوري و ترجمه: پريناز بايرامي، فاطمه احمدي، زهرا قبادي پور
دانشجويان مهندسي کشاورزي، باغباني دانشگاه تبريز
گردآوري و ترجمه: پريناز بايرامي، فاطمه احمدي، زهرا قبادي پور
دانشجويان مهندسي کشاورزي، باغباني دانشگاه تبريز
مقدمه
تقليد ميان گل ها
حشره نر، سرانجام توسط تحريکاتي که به واسطه موهاي بلند گل ارکيده انجام مي شود؛ به سمت گل حرکت مي کند. در واقع اين عملکرد گل، شبيه به عملکرد حشره ماده براي جفت گيري است. زماني که حشره نر تلاش مي کند تا با گل جفت گيري نمايد، دانه هاي گرده به بدنش مي چسبند. اين عمل در اثر برخوردهاي مکرر حشره نر با گل اتفاق مي افتد. سپس حشره نر به سمت گل ديگري پرواز کرده و همين اعمال را تکرار مي کند. با اين فرآيند، گرده ها را از گلي به گل ديگري منتقل کرده و بطرو ناخواسته عمل گرده افشاني را انجام مي دهد. بعضي از گونه هاي ارکيده (1) داراي بخش هايي به رنگ آبي روي گلبرگ هايشان هستند. که به راحتي حشرات نر را گول مي زنند. اين حالت ايجاد شده در گل، دقيقاً مشابه حالت تا شده بال حشره ماده است که حشره نر، آن را به شکل يک حشره ماده واقعي تصور مي کند. اما دريغ از آن که آن تنها يک گل است که از لحاظ ظاهري شبيه ماده هم جنس اوست. همانطور که گفته شد، تحريکاتي که گل براي جلب نظر حشره نر انجام مي دهد، توسط يک سري از موهاي سياه مايل به قرمز که روي حاشيه گلبرگ ها مستقر شده اند، صورت مي گيرد. حشرات نر در حين پرواز، گل را مشاهده مي کنند و تصورشان اين است که حشره ماده در حين استراحت روي گل است. در اين حالت سعي مي کنند جفت گيري را آغاز کنند و در اين تلاش بي فرجام، کار بزرگي انجام مي دهند، يعني: گرده افشاني و تداوم نسل گل ارکيده.
اکثر ارکيده هاي زرد (2) بيشتر به وسيله زنبورهاي جنس آندرنا (3) گرده افشاني مي شوند. اين ارکيده ها به اين صورت عمل مي کنند: روي لبه هاي گلبرگ هاي وارونه اين ارکيده، قسمت هايي وجود دارد که از خود، نور منعکس مي کند و علائمي شبيه به علائم حشره ماده براي نر هم جنس، ايجاد مي کند و از اين طريق باعث تحريک شدن حشره نر و جلب توجهش مي شود. در قسمت هاي پائيني شکم زنبورها يک ناحيه نوک تيز وجود دارد که گرده ها به آن متصل مي شوند. سپس اين گرده ها روي کلاله اولين گلي که ملاقات مي شود، قرار مي گيرند.
ارکيده هايي (4) وجود دارند که روي گلبرگ هاي زردشان، لکه هاي سياه رنگي وجود دارد. ترکيب اين لکه ها، طوري است که بسيار شبيه توده اي از زنبورهاي مهاجم جنس سنتريس (5) در حال پرواز به نظر مي رسند. جنس نر به نظر خود، اين توده زنبورهاي در حال پرواز را مورد حمله قرار مي دهد. اما اين کار باعث مي شود گرده هاي زيادي به قسمت سر زنبور بچسبند، سپس زنبور به سمت گل ديگري پرواز کرده و همين اعمال را تکرار مي کند. يعني با اين حرکات خود، گرده ها را از گلي به گل ديگر منتقل کرده و عمل گرده افشاني را انجام مي دهند.
شرکاي گرده افشان
پستاندار گرده افشان همه خفاش ها خونخوار نيستند؛ اکثر آنها گياهخوارند و به گل هاي با شهد شيرين علاقه دارند. گل هايي که توسط خفاش ها گرده افشاني مي شوند، در چند ويژگي مشترک اند: شب هنگام باز مي شوند، معمولاً سفيد يا زرد کم رنگ هستند و رايحه قوي و خوشبويي دارند که احتمالاً شبيه بوي خود خفاش است. خفاش ها جانوراني پرخور هستند. به همين علت، اين گل ها شهد و گرده زيادي توليد مي کنند. همچنين گل ها، و ساقه آنها به اندازه کافي قوي است تا بتواند وزن آها را تحمل کند. عملکرد خفاش ها نيز تا حدودي شبيه به عملکرد دو حشره ذکر شده است. اينها نيز با پرواز از کلي به گل ديگر، گرده ها را منتقل و عمل گرده افشاني را انجام مي دهند. در مناطق گرمسيري، چندين درخت وجود دارد که ساقه گل دهنده قوي دارند تا بتوانند وزن خفاش ها را تحمل کنند. سيستم رادار خفاش به او، اين توانايي را داده است تا بدون برخورد با تنه يا گير کردن در شاخه ها روي گل ها بنشيند. گونه اي درخت مرتفع بنام کانون بال 6 در مناطق گرمسيري وجود دارد که داراي گل هايي ارغواني و خوشبو است. اين گلها روي شاخه هاي رشد کرده از تنه درخت قرار مي گيرند. جهت گل ها به سمت پايين بوده و آماده پذيرايي از خفاش هاي گرده افشان هستند.
نتيجه:
NATURE FACTS-FLOWERS
پي نوشت ها :
1.Ophrys peculum
2.Ophrys lotera
3. Anderena senecionis
4.Onicidium planilabre & O. hyphaematicum
5. Centris
6. Cannaball
7. Ophrys fuciflora
8.Eucera Toberculata
9. Ophrys speculum
10. Tegeticula yuccasella
11. Gloophaga oriciana
12. Mabea occideantalis
مقالات مرتبط
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}